Bouwt een zieke werknemer ook vakantie op nadat de loondoorbetalingsverplichting van de werkgever na twee jaar voorbij is? Volgens de wet niet, maar uit het EU-recht volgt wat anders. In de rechtspraak werd dit EU-recht nauwelijks toegepast maar in deze zaak gaat de kantonrechter om.
Een man werkt als lasser bij een machinefabriek op basis van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Na een motorongeluk meldt hij zich in april 2019 ziek. Na twee jaar ziekte oordeelt het UWV dat de werkgever niet heeft voldaan aan de re-integratieverplichtingen. Daarop wordt de loondoorbetaling verlengd tot maart 2024. Daarna krijgt de lasser een IVA-uitkering. Snel daarna wil hij het dienstverband beëindigen, onder betaling van de transitievergoeding en de eindafrekening. Bij de kantonrechter (rechtbank Gelderland) eist de lasser betaling van de opgebouwde, maar niet genoten verlofdagen tot aan het einde van zijn arbeidsovereenkomst.
Vakantiedagen
Volgens het Nederlandse recht maakt hij daarop geen aanspraak. In het Burgerlijk Wetboek staat dat vakantiedagen alleen worden opgebouwd over de arbeidsduur waarover de werknemer loon ontvangt. Na het einde van de wachttijd (maart 2024) had de lasser geen recht meer op loon. Daarna heeft hij dus ook geen vakantiedagen meer opgebouwd.
Contra legem
Maar deze wettelijke bepaling is in strijd met een Europese Richtlijn en met rechtspraak van het Europese Hof van Justitie. Hoewel richtlijnconforme uitleg in dit geval contra legem (tegen de wetsbepaling in) zou zijn, wat de rechter niet mag doen, biedt het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie uitkomst. Hierin staat het recht op vakantie. Het Europese Hof van Justitie heeft eerder geoordeeld dat, wanneer een nationale regeling niet strookt met het Handvest, de rechter toch rechtsbescherming kan bieden door bijvoorbeeld de nationale regeling die daarmee strijdig is buiten toepassing te laten.
Afwijking van de lijn
Dat doet deze kantonrechter door – in afwijking van de tot dan toe gevolgde lijn – te bepalen dat het in strijd is met Europees recht wanneer een werknemer alleen vakantie-uren opbouwt over de tijd waarin hij aanspraak heeft op loon. Zieke werknemers bouwen over de gehele ziekteperiode, en niet alleen de eerste twee jaren, volledig vakantie-uren op, ongeacht of zij arbeid verrichten en ongeacht of zij recht hebben op loon. In deze zaak moet de werkgever dus de opgebouwde niet-genoten vakantie-uren van de lasser uitbetalen tot het einde van het dienstverband (augustus 2025) ook al ontvangt de man vanaf maart 2024 geen loon meer. Hij kan € 13.149 bruto tegemoet zien.