Artikel 7:658a BW verplicht de werkgever om de arbeidsongeschikte werknemer te re-integreren. Deze re-integratieverplichting houdt onder meer in dat de werkgever passende arbeid moet aanbieden. Nadere regels staan in de Beleidsregels beoordelingskader poortwachter.
Wat is passende arbeid?
Volgens de wet (artikel 7:658a lid 4 BW) is passende arbeid ‘alle arbeid die voor de krachten en bekwaamheden van de werknemer is berekend, tenzij aanvaarding om redenen van lichamelijk, geestelijke of sociale aard niet van hem kan worden gevergd.’
Uit de jurisprudentie blijkt dat het bij passende arbeid gaat om arbeid die in redelijkheid aan de werknemer kan worden opgedragen, gelet op onder meer het arbeidsverleden, de opleiding, de gezondheidstoestand, de persoonlijke eigenschappen, de afstand tot het werk, het loon en waartoe de werknemer nog in staat is.
Het functieniveau mag in beginsel niet veel lager zijn dan die van de oude functie, tenzij dit gezien de beperkingen niet anders kan. Het arbeidspatroon moet voor zover mogelijk aansluiten bij dat van voor de arbeidsongeschiktheid. De loonwaarde van het aangeboden werk dient 70% of meer te bedragen van het oorspronkelijke loon.
Bij dit alles geldt dat van de werknemer een flexibelere opstelling verwacht mag worden naarmate de arbeidsongeschiktheid langer duurt.
De werkgever mag zich bij de zoektocht naar passende arbeid niet beperken tot de bestaande functies en werkverdeling. Zo nodig moet de werkgever de functies, de arbeidsverdeling of de arbeidsorganisatie aanpassen. Aanpassing van het werk mag niet leiden tot structurele overbelasting van collega’s. Ook kan uiteraard niet van de werkgever gevergd worden om het productieproces in gevaar te brengen of de bedrijfsvoering in financieel opzicht onevenredig te belasten.
Herplaatsing wordt niet van de werkgever gevergd als er geen arbeidsplaatsen zijn of er geen formatieruimte beschikbaar is.
Acceptatieverplichting
De werknemer is verplicht passend arbeid waartoe de werkgever hem in staat stelt te accepteren (artikel 7:660a sub c BW). Weigert de werknemer zonder dat hij daarvoor een deugdelijke grond heeft, dan verliest hij zijn recht op doorbetaling van loon tijdens ziekte (artikel 7:629 lid 3 sub c BW). De werkgever heeft het recht een zgn. loonuitsluiting toe te passen.
Deskundigenoordeel
Zowel werkgever als werknemer kunnen bij UWV een deskundigenoordeel aanvragen als er sprake is van een meningsverschil rond passende arbeid. De werknemer die bij de rechter een loonvordering wil instellen, moet in beginsel een deskundigenoordeel overleggen.
Wijziging van de bedongen arbeid
De passende arbeid die de werknemer tijdens ziekte verricht kan de ‘bedongen arbeid’ worden. Dat is in elk geval aan de orde indien werkgever en werknemer een nieuwe arbeidsover-eenkomst hebben gesloten. In bepaalde gevallen kan de bedongen arbeid echter ook stilzwijgend gewijzigd zijn. Of dit aan de orde is, hangt af van de omstandigheden van het geval.
Een rol kan spelen of:
- de werknemer zijn eigen werk (definitief) niet meer kan doen;
- afspraken zijn gemaakt over het verrichten van ander passend werk;
- de passende arbeid gedurende een niet te korte tijd is verricht;
- over de aard en omvang geen discussie meer bestaat;
- de arbodienst niet langer betrokken is;
- de functiebenaming op de loonstrook is gewijzigd.
Gevolg van de wijziging van de bedongen arbeid is dat in geval van ziekte voor de werkgever opnieuw een loondoorbetalingsverplichting ontstaat van 104 weken.
Tips / checklist
- Onderzoek als een zieke werknemer het eigen werk (eventueel in aanpaste vorm) niet kan verrichten zo snel mogelijk, maar in elk geval na het eerste ziektejaar, of hervatting in passende arbeid mogelijk is.
- Schakel zo nodig een arbeidsdeskundige in om te onderzoeken welke functies , eventueel na aanpassing, rekening houdende met het inzetbaarheidsprofiel van de zieke werknemer aangeboden kunnen worden.
- Voorkom bij tijdelijke, niet-structurele, passende werkzaamheden een stilzwijgende van de arbeidsovereenkomst door expliciet te benoemen dat het gaat om tijdelijke, niet-structurele, passende werkzaamheden en blijf daarnaast re-integratieactiviteiten verrichten (bijvoorbeeld buiten de onderneming: re-integratie spoor 2).
